لسان العرب(لغتنامه عربی به عربی)

بسم الله الرحمن الرحیم

لسان العرب ، لغت نامه‌ای بزرگ تالیف ابوالفضل جمال الدین محمد بن مکرم رویفعی افریقی ( محرم ۶۳۰ - شعبان ۷۱۱ هجری قمری)، معروف به ابن منظور است و علت عمده شهرت ابن منظور نیز، همین کتاب اوست.

«لسان العرب»، از حیث تفصیل و کثرت مواد لغات و فراوانی شواهد و توجیهات زبانی در میان قاموس‌های زبان عربی بی همتاست. ابن منظور در این کتاب، ریشه‌های لغات را به پیروی از جوهری بر پایه نظام قافیه ترتیب داده است. بر حسب این نظام، ملاک ترتیب الفبایی ریشه‌ها در مرتبه اول، حرف پایانی است، پس از آن حرف نخست و سرانجام حرف میانی است. این کتاب علاوه بر معانی واژه‌ها، شامل روایات ،احادیث ، آیات قرآن کریم ، بحث‌های تفسیری،معجزات قرآن ، سخنان بزرگان، ضرب المثل‌ها و اشعارفراوان می‌باشد.

کتاب «لسان العرب»؛ شامل نظریات مهم‌ترین و معتبرترین لغت نامه‌های رایج در زمان مؤلف است. ابن منظور در مقدمه کتاب، انگیزه خود را از نگارش لسان العرب این گونه بیان می‌نماید: از دیر باز پیوسته به مطالعه کتاب‌های لغت مشغول بودم تا از شیوه و انگیزه نگارش آنها آگاهی یابم که آنها را بر دو دسته یافتم:

۱- گروهی بسیار زیبا مباحث را جمع آوری کرده‌اند؛ اما خوب آنها را ارائه نداده‌اند. ۲- گروهی مباحث را زیبا ارائه داده‌اند، اما خوب جمع آوری نکرده‌اند. لذا بر آن شدم تا کتابی را به نگارش در آورم که شامل تمام واژه‌های لغت نامه‌های معتبر باشد و آن را به ترتیب کتاب صحاح جوهری مرتب کردم و مزین به آیات قرآن و ذکر معجزات آن و روایات ارزشمند و سخنان زیبا نمودم.